شما اینجا هستید

سه شنبه, 29 اسفند 1402

علل کشیدن دندان؟

 

 

 

 

دندان ها به علل مختلفی کشیده می شوند. پوسیدگی دندان که به حدی ساختار دندان را تخریب نموده که قابل ترمیم نباشد، فراوان ترین علت کشیدن دندان هاست...

 

کشیدن دندان به عبارتی خارج کردن دندان از دهان می باشد.

دندان های نهفته ودندان های عقل مشکل ساز، به همراه دندان هایی که جهت درمان ارتدنسی کشیده می شوند نیز علت دیگرخارج نمودن دندان ها می باشد.

 تاریخچه:

خارج نمودن دندان ها جهت درمان بیماری های مختلفی مورد استفاده قرارگرفته همچنین این پدیده به عنوان شکنجه نیز به کار گرفته شده است.

قبل ازکشف آنتی بیوتیک ها، آبسه های مزمن دندان ارتباط تنگاتنگی با مشکلات بهداشتی مختلف داشته اند. بنابراین خارج نمودن دندان مبتلادر شرایط بیماری های مختلف یک درمان متداول بوده است. وسایلی که جهت خارج نمودن دندان به کارمی رود تاریخچه ی چند صد ساله دارد.

در قرن چهاردهم میلادی شخصی به نام گای دوکولیاک Guy de chauliac وسیله یی به نام پلیکان دندانی اختراع کرد که تا اواخر قرن هجدهم مورد استفاده قرار می گرفت که بعداً این وسیله با ابزار دیگری به نام کلید دندانی جانشین گردید، که خود این وسیله نیز در قرن بیستم با فورسپس های مدرن امروزی خارج نمودن دندان ها بستگی به بیماران داشته و انواع دندان ها دارای مشکلات بسیار زیادی می باشد، بنابراین ابزارهای کشیدن دندان برای شرایط مخصوص به خود ازتنوع زیادی برخودار می باشد.

علل خارج نمودن دندان:

شایع ترین علت کشیدن دندان خرابی دندان در اثر پوسیدگی یا شکستگی می باشد، سایر مواردی که ممکن است باعث کشیدن دندان گردند به قرار زیر می باشد:

۱) دندان های اضافه یی که سد راه رویش دندان های دیگر می گردند.

۲) بیماری های پیشرفته ی لثه که بافت نگهدارنده ی دندان را درگیر می کنند.

۳) پوسیدگی خیلی شدید دندان و یا عفونت لثه

۴) در موارد ارتدنسی

۵) نبودن فضای کافی جهت رویش دندان عقل (دندان عقل نهفته)

۶) در مورد رادیوتراپی هنگامی که در ناحیه ی سر و گردن انجام می گیرد ممکن است نیاز به کشیدن دندان ها باشد.

انواع خارج نمودن دندان ها:

کشیدن دندان معمولاً به دو گروه ساده و نیاز به جراحی طبقه بندی می گردد. خارج نمودن نوع ساده با بی حسی موضعی انجام گرفته و دندان در محوطه ی دهان قابل رؤیت می باشد. در این نوع کشیدن دندان از وسایل ساده یی جهت بالا آوردن دندان (الواتور) و گرفتن و بیرون آوردن دندان (فورسپس) استفاده می شود که با حرکات جلو و عقب بردن فورسپس لیگامان های پیرامون دندان پاره شده و استخوان آرواره به اندازه ی کافی باز می گردد و دندان لق شده و خارج می گردد.

در روش دوم یعنی جراحی، دندانی که به راحتی قابل دسترسی نمی باشد خارج می گردد. مثل مواردی که تا زیر لثه دندان شکسته شده ویا کامل رویش نیافته باشد.

در روش جراحی، دندانپزشک با کنار زدن بافت نرم و استخوانی که دندان را پوشانیده آن را خارج می کند و این کار ممکن است همراه با خارج کردن مقداری استخوان اطراف ویا روی دندان به وسیله ی فرز و یا ابزار دستی (استئوتوم) صورت پذیرد.

ندرتاً ممکن است جهت سهولت خارج نمودن دندان نهفته آن را به چند قطعه تقسیم کرد.

عوارض ومشکلات:

۱) عفونت:

اگرچه شایع نیست ولی امکان بروز آن می باشد. دندانپزشک باید با توجه به شرایط بیمار قبل و یا بعد از بیرون آوردن دندان استفاده ازآنتی بیوتیک رامد نظر داشته باشد.

۲) خونروی طولانی:

دندانپزشک ازعلل مختلفی که ممکن است باعث خونروی بعد ازعمل گردندآگاه است. اگرچه تا ۴۸ساعت بعد از کشیدن دندان امکان وجود خونابه (خون«بزاق) وجود دارد.

۳) تورم:

اغلب بستگی به شدت عمل جراحی در موقع بیرون آوردن دندان دارد که ممکن است یک تورم کوچک و یا خیلی بزرگ باشد. مثلاً در یک فلپ به جای اینکه بافت پریودنت کنار زده شود پاره گردد، باید در انتظار تورم زیادی بود. همچنین در مواردی که قسمتی از استخوان به وسیله ی فرز برداشته می شود نیز احتمال بروز تورم زیادی می رود.

۴) بازشدگی سینوس:

در موارد کشیدن دندان های کرسی بزرگ فوقانی اتفاق می افتد (در موارد کرسی کوچک بالا)، سینوس فک بالا درست در بالای ریشه ی دندان های مولر و پرمولر فک بالا قرار دارد، که به وسیله ی تیغه ی استخوانی نازکی از یکدیگر جدا می گردند.

در اشخاص مختلف و دندان های مختلف ضخامت آن فرق می کند. در بعضی موارد این تیغه وجود نداشته و ریشه ی دندان داخل سینوس قراردارد. امکان خارج شدن این تیغه ی استخوانی همراه با دندان و یا سوراخ شدن آن هنگام جراحی وجود دارد. دندانپزشک می تواند قبل از عمل این نکته را به بیمار تذکر بدهد. هرگاه غشای داخلی سینوس نمایان گردد ویا این غشاء سوراخ شود، نحوه ی درمان آنها با هم فرق می کند.

به هرحال می توان با گذاشتن مواد قابل جذب مثل ژلافوم در داخل حفره ی محل کشیدن دندان ها، فرصتی برای تشکیل نسج گرانولاسیون فراهم نمود.

تجویز آنتی بیوتیک همراه با داروی دکونژستان درطول دوره ی بهبودی نباید فراموش شود.

۵) آسیب عصبی:

که احتمالاً در مورد دندان های عقل ممکن است بروز کند و یا کلاً در هر دندانی که عصب در نزدیکی محل جراحی قرار داشته باشد بروز می کند. دو عصب احتمال درگیری بیشتری را دارند (سمت چپ و سمت راست).

عصب دندانی تحتانی که درهر طرف دندان های فک پایین را عصب می دهد.

عصب زبانی (شاخ ماندیبولار عصب سه شاخه) که در هر طرف نصف زبان و لثه ی سمت زبان را عصب می دهد.

این موارد نادر بوده و در اثر فرز کردن نابجای استخوان به وجود می آیند و اغلب موقت می باشند. می توان آنها را به چند دسته تقسیم کرد (تقسیم بندی سدان):

Neurotmesis

Axonotmesis

Neuropraxia

که ممکن است دراز مدت جراحت عصب ایجاد کرده ویا دائمی باشند.

۶) جابجایی:

احتمال جابجایی دندان ویا قسمتی از آن به داخل سینوس وجود خواهد داشت و حتماً باید خارج گردند. در بعضی موارد می توان با شستشوی حفره ی بین سینوسی به وسیله ی سرم دندان شکسته شده را به نزدیک قسمت سوراخ شده ی سینوس آورده و بعداً آن را خارج نمود.

درمواقع دیگر می توان از تکنیک (کالدول لاک) که به طور خلاصه با ایجاد پنجره در حفره ی کافین صورت می گیرد، استفاده نمود