بروساژ و جرمگیری

بروساژ و جرمگیری

 جرم چیست و چگونه تشکیل می‌گردد ؟
جرم در واقع همان باقیمانده مواد غذایی، میکروب‌های باقیمانده در سطح  دندان، مواد حاصل از تجزیه کربوهیدرات‌ها چربی‌ها، پروتئین‌ها و ... هستند که در صورتی که از سطح دندان تمیز نگردند به مرور زمان شروع به معدنی شدن می‌کنند و به اصطلاح تشکیل جرم و یا رسوب روی دندان می‌دهند. این جرم‌ها در جاهایی که امکان رسوب بیشتری وجود دارد تشکیل می‌گردد. در شیار بین دندان‌های نامرتب، در دندان‌های خلفی که امکان دسترسی کمتری وجود دارد و بیمار به سختی قادر به پاکسازی آن می‌باشد.نکته مهم این است که ما مقدار کمی از جرم را می‌توانیم مشاهده کنیم و به طور عمده جرم در زیر لثه حجم بیشتری را به خود اختصاص می‌دهد.

آیا جرم می‌تواند رشد تخریب کننده داشته باشد ؟
متاسفانه پاسخ مثبت است. اگر جرمگیری در زمان مناسبی انجام نگردد،‌دیواره بافت لثه چسبنده را تخریب کرده (Attached Gingica) و پس در موارد پیشرفته منجر به تخریب استخوان فک می‌گردد. همچنین وجود جرم به دلیل اینکه محل تجمع میکروب‌های مختلفی است سبب سرعت تکثیر میکروب‌ها شده و منجر به پوسیدگی دندان و سرعت روند پوسیدگی می‌گردد.

پلاک و جرم میکروبی
زمان مناسب برای جرمگیری کدام است ؟
اگر بیمار بهداشت خوبی دارد یعنی به تعدد دفعاتی که غذا میل می‌کند مسواک بزند (سه بار در روز) و شب‌ها حتما از نخ دندان استفاده کند شاید به جرأ بتوان گفت هیچ وقت نیاز به جرمگیری نمی‌یابد البته در این میان روش صحیح مسواک زدن نیز بسیار حایز اهمیت است به طوری که به طور میانگین 60 درصد کسانی که به طور مرتب مسواک می‌زنند نیز نیاز به جرمگیری دارند چرا که آموزش روشی صحیح مسواک زدن به آن‌ها داده نشده است.

تفاوت  رنگدانه (stain) و جرم چیست ؟
جرم ساختاری معدنی دارد و با جرمگیری برطرف می‌گردد در حالی که رنگدانه (stain)، در اثر استفاده از موارد رنگی مانند چای، نسکافه، .... روی دندان به وجود می‌آید دو نوع می‌باشد. یک نوع رنگی که روی سطح دندان است که با پالیش (polish) از بین می‌رود و نوع دوم رنگی است که دارد ساختار عاجی دندان می‌شود و با پالیش برطرف نمی‌شود و فقط با بلیچینگ از بین می‌رود.

جرمگیری و صاف کردن سطح ریشه
جرمگیری (scaling) عبارت است از عملی که طی آن پلاک و جرم از هر دو سطح بالای لثه‌ای و زیر لثه‌ای دندان جدا می‌گردد. هیچ گونه تلاش دندان جدا می‌گردد. هیچ گونه تلاش عمدی برای برداشت بافت دندان در جریان جرمگیری صورت نمی‌گیرد.

صاف کردن سطح ریشه (Rost planing) عملی است که توسط آن بقایای جرم برای ایجاد سطح صاف، تمیز و سخت از روی ریشه‌های دندان برداشته می‌شود. هدف اولیه از انجام جرمگیری و تسطیح سطح ریشه عبارت است از، بازگرداندن سلامتی لثه با حذف کامل عناصری از قبیل (پلاک جرم و اندوتوکسین) از سطح دندان که محرک التهاب لثه‌ای می‌باشند.

همچنین استفاده از قلم جرمگیری به میزان قابل توجهی میکروب‌های زیر لثه‌ای را کاهش داده و باعث تغییر در ترکیب پلاک زیر لثه‌ای می‌شود به نحوی که میکروب‌های بی‌هوازی به میکروب‌های هوازی تبدیل می‌شود. همانگونه که می‌دانید میکروب‌های هوازی با وضعیت سلامتی سازگارترند و بر خلاف میکروب‌های بی هوازی تخریب بافتی کمتری را سبب می‌گردند.

اصول جرمگیری و تسطیح سطح ریشه مشابه می‌باشند و تفاوت آن دو تنها بر اساس مرحله انجام کار می‌باشد.جرمگیری به دو روش دستی و با وسایل اولتراسونیک صورت می‌پذیرد.در هر دو روش نتایج کلینیکی رضایت بخش ایجاد می‌کنند که شامل برداشت پلاک جرم، کاهش باکتری، التهاب عمق پاکت و ایجاد چسبندگی لثه‌ای مشخص می‌شود.

روش دستی : به این صورت است که قلم‌های جرمگیری دستی، با زوایه کمتر از 90 درجه با سطحی که جرمگیری می‌شود منطبق می‌گردد. لبه برنده قلم جرمگیری باعث برداشت جرم می‌گردد.

روش جرمگیری اولتراسونیک :
کاربرد این وسایل با تماس و فشار ملایم و با موازی نگه داشتن سر قلم با سطح دندان و دائما حرکت دادن سر قلم انجام می‌گیرد. نگه داشتن نوک قلم در یک محل به مدت طولانی یا استفاده از نقطه انتهایی سر قلم روی دندان، می‌تواند تولید حفره کرده در سطح مینا و خشونت سطح ریشه یا گرم شدن بیش از حد دندان را موجب گردد تعداد جلسات جرمگیری به چند فاکتور بستگی دارد از جمله:

1. تعداد دندان‌های موجود
2. شدت التهاب
3. میزان وو محل کلکولوس عمق و فعالیت پاکت‌ها
4. درگیری فورکا (محل انشعاب ریشه دندان‌های خلفی)
5. همکاری بیمار
6. نیاز به حسی موضعی

بروساژ

بروساژ و جرمگیری

تغییر رنگ دندان ها

جرم دندان

جرمگیری و بروساژ

روش جرم­گیری